[218] Thực tiễn bỏ phiếu của Việt Nam tại Hội đồng Bảo an trong năm 2020

Từ ngày 01.01.2020, Việt Nam chính thức đảm nhận vai trò ủy viên không thường trực của Hội đồng Bảo an (HĐBA) Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021. Đây là lần thứ hai Việt Nam đảm nhiệm vị trí này (xem thực tiễn bỏ phiếu cho nhiệm kỳ 2008-2009 tại post này). Bài viết tổng hợp lại thực tiễn bỏ phiếu của Việt Nam tại HĐBA trong năm đầu tiên của nhiệm kỳ.

Trong năm 2020, HĐBA thông qua tổng cộng 57 nghị quyết (full list). Dựa trên thông tin bỏ phiếu (meeting records) của HĐBA có thể thấy:

Thứ nhất, HĐBA thông qua 44 nghị quyết với tất cả 15 ủy viên, bao gồm Việt Nam, bỏ phiếu thuận (15-0-0).

Thứ hai, có 13 nghị quyết được thông qua bằng đa số bao gồm:

• S/RES/2504 về tình hình ở Trung Đông (ngày 10.01.2020) – Kết quả bỏ phiếu 11-0-4, với Indonesia, Niger, Saint Vincent and the Grenadines, Nam Phi và Tunisia bỏ phiếu trắng. Việt Nam bỏ phiếu thuận.
• S/RES/2507 về tình hình ở Cộng hòa Trung Phi (ngày 31.01.2020) – Kết quả bỏ phiếu 13-0-2, với Trung Quốc và Nga bỏ phiếu trắng. Việt Nam bỏ phiếu thuận.
• S/RES/2509 về tình hình ở Libya (ngày 11.02.2020) – Kết quả bỏ phiếu 14-0-1, với Nga bỏ phiếu trắng. Việt Nam bỏ phiếu thuận.
• S/RES/2510 về tình hình ở Lybia (ngày 12.02.2020) – Kết quả bỏ phiếu 14-0-1, với Nga bỏ phiếu trắng. Việt Nam bỏ phiếu thuận.
• S/RES/2512 về tình hình ở Trung Đông (ngày 25.02.2020) – Kết quả bỏ phiếu 13-0-2, với Trung Quốc và Nga bỏ phiếu trắng. Việt Nam bỏ phiếu thuận.
• S/RES/2521 về báo cáo của Tổng thư ký về Sudan và Nam Sudan (ngày 29.05.2020) – Kết quả bỏ phiếu 12-0-3, với ba nước bỏ phiếu trắng là Trung Quốc, Nga và Nam Phi. Việt Nam bỏ phiếu thuận.
• S/RES/2529 về cơ chế quốc tế cho các tòa án hình sự (ngày 25.06.2020) – Kết quả bỏ phiếu 14-0-1, với một phiếu trắng của Nga. Việt Nam bỏ phiếu thuận.
• S/RES/2533 về tình hình ở Trung Đông (ngày 11.07.2020) – Kết quả bỏ phiếu 12-0-3, với Trung Quốc, Nga và Dominica bỏ phiếu trắng. Việt Nam bỏ phiếu thuận.
• S/RES/2542 về tình hình ở Lybia (ngày 15.09.2020) – Kết quả bỏ phiếu 13-0-2, với Trung Quốc và Nga bỏ phiếu trắng. Việt Nam bỏ phiếu thuận.
• S/RES/2547 về vấn đề liên quan đến Haiti (ngày 15.10.2020) – Kết quả bỏ phiếu 13-0-2, với Trung Quốc và Nga bỏ phiếu trắng. Việt Nam bỏ phiếu thuận.
• S/RES/2548 về tình hình liên quan đến Tây Sahara (ngày 30.10.2020) – Kết quả bỏ phiếu 13-0-2, với Nga và Nam Phi bỏ phiếu trắng. Việt Nam bỏ phiếu thuận.
• S/RES/2551 về tình hình ở Somalia (ngày 12.11.2020) – Kết quả bỏ phiếu 13-0-2, với Trung Quốc và Nga bỏ phiếu trắng. Việt Nam bỏ phiếu thuận.
• S/RES/2556 về tình hình liên quan đến Cộng hòa Dân chủ Công-gô (ngày 18.12.2020) – Kết quả bỏ phiếu 14-0-1, với Nga bỏ phiếu trắng. Việt Nam bỏ phiếu thuận.

Đối với 13 nghị quyết trên, Việt Nam đều bỏ phiếu thuận theo đa số, trong khi Nga và Trung Quốc thường đi chung nhau để bỏ phiếu trắng.

Thứ ba, HĐBA không thể thông qua một số dự thảo nghị quyết:

1. Dự thảo S/2020/654 về tình hình ở Trung Đông (Bỉ và Đức đồng đệ trình, ngày 07.08.2020) – Kết quả bỏ phiếu 13-2-0, với Trung Quốc và Nga bỏ phiếu phủ quyết (veto). Việt Nam bỏ phiếu thuận.
2. Dự thảo S/2020/658 về tình hình ở Trung Đông (Nga đệ trình, ngày 08.07.2020) – Kết quả bỏ phiếu 4-7-4, với 04 phiếu thuận của Việt Nam, Trung Quốc, Nga, Nam Phi; 07 phiếu chống của Bỉ, Dominica, Estonia, Pháp, Đức, Anh, và Mỹ; và 04 phiếu trắng của Indonesia, Niger, Saint Vincent and the Grenadines, và Tunisia.
3. Dự thảo S/2020/667 về tình hình ở Trung Đông (Bỉ và Đức đồng đệ trình, ngày 10.07.2020) – Kết quả bỏ phiếu 13-2-0, với Trung Quốc và Nga bỏ phiếu phủ quyết (veto). Việt Nam bỏ phiếu thuận.
4. Dự thảo S/2020/683 về tình hình ở Trung Đông (Nga đệ trình, ngày 10.07.2020) – Kết quả bỏ phiếu 4-7-4, với 04 phiếu thuận của Việt Nam, Trung Quốc, Nga, Nam Phi; 07 phiếu chống của Bỉ, Dominica, Estonia, Pháp, Đức, Anh, và Mỹ; và 04 phiếu trắng của Indonesia, Niger, Saint Vincent and the Grenadines, và Tunisia.
5. Dự thảo S/2020/797 về vấn đề không phổ biến vũ khí (Mỹ đệ trình, ngày 14.08.2020) – Kết quả bỏ phiếu 2-2-11, với 02 phiếu thuận của Dominica và Mỹ; 02 phiếu chống của Trung Quốc và Nga; và tất cả 11 ủy viên còn lại, bao gồm Việt Nam, bỏ phiếu trắng.
6. Dự thảo S/2020/852 về mối đe dọa đến hòa bình và an ninh quốc tế của tấn công khủng bố (Indonesia đệ trình, ngày 31.08.2020) – Kết quả bỏ phiếu 14-1-0, với Mỹ bỏ phiếu phủ quyết (veto). Việt Nam bỏ phiếu thuận.
7. Dự thảo S/2020/1054 về Phụ nữ, hòa bình và an ninh (Nga đệ trình, ngày 30.10.2020) – Kết quả bỏ phiếu 5-0-10; với 05 phiếu thuận của Việt Nam, Trung Quốc, Indonesia, Nga, Nam Phi, và tất cả 10 ủy viên còn lại bỏ phiếu trắng.

Trong 07 dự thảo nghị quyết, Việt Nam đều bỏ phiếu thuận, trừ phiếu trắng cho dự thảo S/2020/797 do Mỹ đệ trình về vấn đề không phổ biến vụ khí. Phiếu trắng này cũng không đơn độc mà bỏ phiếu cùng với 10 ủy viên còn lại, trong khi Nga và Trung Quốc cùng nhau bỏ phiếu chống.

Tóm lại, trong 64 lần bỏ phiếu trong năm 2020 (bao gồm bỏ phiếu cho 57 nghị quyết, và 07 dự thảo nghị quyết), Việt Nam bỏ phiếu thuận cho 63 lần, 01 lần phiếu trắng, và chưa từng bỏ phiếu chống.

Trần H. D. Minh